Μερικά από τα πιο νόστιμα πράγματα της ελληνικής κουζίνας τα τρώμε μόνο λίγες μέρες το χρόνο και ένα από αυτά είναι ο ταραμάς και πιο συγκεκριμένα η ταραμοσαλάτα. Ο ταραμάς (ή αλλιώς αυγοτάραχο) είναι το βασικό συστατικό της ταραμοσαλάτας και είναι ουσιαστικά τα αυγά ψαριών, κυρίως του μπακαλιάρου ή του κυπρίνου.
Τα αυγά αφαιρούνται από τα ψάρια, αλατίζονται και τοποθετούνται σε μεγάλα βαρέλια για ωρίμανση. Μετά από ένα διάστημα αφαιρούν την μεμβράνη, ανακατεύουν και ο ταραμάς είναι έτοιμος.
Στο εμπόριο θα βρείτε δυο είδη ταραμά, τον άσπρο και τον ροζ. Ο λευκός ταραμάς αν και πιο ακριβός είναι καλύτερος ποιοτικά αφού περιέχει 100% αυγά ψαριών ενώ ο ροζ ταραμάς γίνεται με πρόσμειξη χρώματος στα αυγά, τα οποία κανονικά είναι ανοιχτό γκρίζο. Ο λευκός ταραμάς χρειάζεται λιγότερη ποσότητα για την παρασκευή της ταραμοσαλάτας. Καλύτερη ποιότητα σε λευκό ταραμά έχουν οι σκανδιναβικές χώρες.
Η προσθήκη χρώματος στο ταραμά έκανε την εμφάνιση του γύρω στη δεκαετία του ’50 για να είναι πιο προσιτό από τον κόσμο, κάτι που τελικά πέτυχε, αφού οι περισσότεροι καταναλωτές επιλέγουν τον ροζ ταραμά.
Τα διατροφικά οφέλη του ταραμά
- Αποτελεί καλή πηγή βιταμινών Α και D. Η βιταμίνη Α βοηθά στην υγεία των ματιών και του δέρματος, ενώ η βιταμίνη D είναι σημαντική για την υγεία των οστών, των δοντιών, των μυών και για την καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου. Οι βιταμίνες Α και D ενισχύουν σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Περιέχει μαγνήσιο, απαραίτητο στοιχείο για την καρδιά, τους μύες, τα νεφρά. Σχεδόν κάθε όργανο στο σώμα μας έχει ανάγκη το μαγνήσιο. Παίζει ρόλο στην καλή υγεία δοντιών και οστών.
- Πλούσιος σε πολυακορεστα ω3 λιπαρά οξέα που συμβάλλουν στη καλή λειτουργία της καρδιάς και του εγκεφάλου αλλά και της όρασης
- Περιέχει κάλιο το οποίο βοηθά τον οργανισμό να αποβάλλει το πλεονάζον νάτριο.
- Αποτελεί πηγή ασβεστίου σημαντικό για τα οστά, τη λειτουργία της καρδιάς, των μυών και του εγκεφάλου.
Παρόλο τις ευεργετικές ιδιότητες του ταραμά, χρειάζεται προσοχή στη κατανάλωση του ιδίως από άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση και άτομα που αντιμετωπίζουν νεφρικά προβλήματα λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του σε νάτριο.
Επίσης, μέτρο στην κατανάλωση πρέπει να βάζετε γιατί παρέχει υψηλή θερμιδική ενέργεια, αφού τα 100γρ ταραμά αποδίδουν περίπου 400 θερμίδες, ενώ 1 κουταλιά της σούπας ταραμοσαλάτα θα αποδώσει περίπου 120 θερμίδες,
Ασφαλή αγορά ταραμά
Όσον αφορά την ασφαλή αγορά του ταραμά το χρώμα του δεν είναι το μοναδικό στοιχείο ποιότητας του προϊόντος, η οσμή του θα πρέπει να είναι ευχάριστη, να έχει ομοιόμορφο χρώμα και σύσταση μαλακή. Πιθανή αλλοίωση στο ταραμά μπορείτε να την καταλάβετε από την εμφάνιση μούχλας, την ξηρότητα ή την τάγγιση.
Ταραμοσαλάτα και νηστεία
Νηστεία και ταραμοσαλάτα πάνε μαζί. Η ταραμοσαλάτα αποτελεί ένα παραδοσιακό νηστίσιμο έδεσμα με αλμυρή γεύση και καταναλώνεται στη χώρα μας συνήθως σε μέρες νηστείας. Είναι νηστίσιμο καθώς δεν περιέχει κρέας, πουλερικά ή κάποιο είδος γαλακτοκομικού.
Πως φτιάχνεται η ταραμοσαλάτα
Η κλασσική παραδοσιακή συνταγή της ταραμοσαλάτας αποτελείτε από ταραμά, λεμόνι, ψωμί και αρκετή ποσότητα ελαιόλαδου, ένας συνδυασμός που εκτός από γεύση προσφέρει και υψηλή διατροφική αξία. Πολλοί είναι αυτοί που αντί για ψωμί χρησιμοποιούν πατάτα για την παρασκευή της αλλά και κάποιοι πιο τολμηροί προσθέτουν κρεμμύδι ή σκόρδο ή καυτερή πιπεριά που της δίνει μια πιο πικάντικη πινελιά.
Συνήθως, η ταραμοσαλάτα που γίνεται με πατάτα είναι πιο κρεμώδης αλλά οι παραδοσιακοί επιμένουν ότι η καλύτερη ταραμοσαλάτα φτιάχνεται με το ψωμί.
Δεν είναι απαραίτητο να προσθέσετε αλάτι όταν φτιάχνεται την ταραμοσαλάτα αφού όπως προαναφέραμε για την παρασκευή του ταραμά προστίθεται αλάτι.
Στο διαδίκτυο θα βρείτε άπειρες συνταγές για ταραμοσαλάτα, σας προτείνω όμως μια του αγαπημένου μου σεφ Άκη Πετρετζίκη:
Παραδοσιακή ταραμοσαλάτα
ΥΛΙΚΑ
200 γρ. ταραμά λευκό
400 γρ. ψωμί
Χυμό λεμονιού
Ελαιόλαδο
1 κρεμμύδι
1 σκελίδα σκόρδο
Ζάχαρη
Αλάτι
Πιπέρι
ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Μουλιάζουμε το ψωμί και το στραγγίζουμε. Σοτάρουμε το κρεμμύδι, καραμελώνουμε με ζάχαρη και προσθέτουμε αλάτι και πιπέρι. Στη συνέχεια σοτάρουμε το σκόρδο. Στο multi, βάζουμε το κρεμμύδι, το σκόρδο, το ψωμί, τον ταραμά, το ξύσμα και το χυμό του λεμονιού, ελαιόλαδο και πιπέρι και χτυπάμε καλά.
Εύκολη συνταγή για ταραμοσαλάτα που μπορείς να έχεις στο ψυγείο σου.
Διατροφικά οφέλη ταραμοσαλάτας
Το ελαιόλαδο που προστίθεται στη ταραμοσαλάτα προσφέρει υψηλή διατροφική αξία λόγω των μονοακόρεστων λιπαρών οξέων που περιέχει τα οποία ωφελούν την υγεία της καρδιάς.
Επίσης, το λεμόνι περιέχει βιταμίνη C, μια αντιοξειδωτική βιταμίνη που ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Το ελαιόλαδο στη ταραμοσαλάτα εκτός από τη θρεπτική αξία που προσφέρει, ενισχύει και τη θερμιδική της αξία. Γι’ αυτό θα πρέπει να καταναλώνεται σε περιορισμένη ποσότητα, κυρίως από άτομα που προσπαθούν να ρυθμίσουν το σωματικό τους βάρος, λόγω του υψηλού θερμιδικού περιεχομένου.
Θρεπτική αξία ταραμοσαλάτας
Ο παρακάτω πίνακας μας δείχνει αναλυτικά τα θρεπτικά συστατικά της ταραμοσαλάτας
Πίνακας 1. Θρεπτική αξία της ταραμοσαλάτας
ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ | ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΑΝΑ 100γρ |
Θερμίδες (kcal) | 446 |
Πρωτεινες (γρ) | 3,2 |
Λιπαρά (γρ) | 46,4 |
Υδατάνθρακες (γρ) | 4,1 |
Ασβέστιο (mg) | 21 |
Μαγνήσιο (mg) | 6 |
Κάλιο (mg) | 60 |
Νάτριο (mg) | 650 |
Νερό (γρ) | 35,9 |
Τρόποι κατανάλωσης ταραμοσαλάτας
- Η ταραμοσαλάτα θεωρείτε δεδομένη στις μέρες νηστείας και ιδίως στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας. Αρκετοί είναι αυτοί που συνοδεύουν τα φαγητά τους ή τα λαχανικά κατά τη διάρκεια της νηστείας με ταραμοσαλάτα ως ντιπ.
- Ταραμοσαλάτα με λαγάνα είναι το πιο συχνό. Προσοχή στη ποσότητα και των δυο, γιατί αυτός ο γευστικός συνδυασμός συνήθως μας οδηγεί σε μεγάλη κατανάλωση.
- Πολλοί είναι αυτοί που συνηθίζουν να συνοδεύουν τα όσπρια με ταραμοσαλάτα. Για παράδειγμα δοκιμάστε να προσθέσετε λίγη ταραμοσαλάτα μέσα στη φασολάδα ή σε σούπα από ρεβίθια.
- Οι γνωστοί ταραμοκεφτέδες. Δεν είναι βέβαια για χόρταση! Αλλά μπορεί να θεωρηθεί ένα ωραίο συνοδευτικό όταν το κύριο πιάτο είναι λαδερό ή όσπριο.
- Δοκιμάστε νηστίσιμο τοστ με ταραμοσαλάτα και ψητά λαχανικά. Απλά τέλειο!!!
- Σαλάτα από ποικιλία πράσινων λαχανικών με βρασμένες γαρίδες και ταραμοσαλάτα.
- Μακαρόνια με σάλτσα από ταραμά και λαχανικά.
- Στο διαδίκτυο θα βρείτε άπειρες συνταγές.
Η ταραμοσαλάτα δεν αποτελεί αποκλειστικότητα για τη χώρας μας, αφού καταναλώνεται ευρέως και σε άλλες χώρες όπως στη Τουρκία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Γαλλία.
Ένα τρόφιμο με τόσο υψηλή διατροφική αξία θα μπορούσε να καταναλώνεται με μέτρο λόγω του υψηλού περιεχομένου του σε θερμίδες, όχι μόνο την περίοδο της νηστείας αλλά και τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου. Άρα την επόμενη φορά που μπορεί να αναρωτηθείτε με τι να συνοδεύσετε το φαγητό σας σκεφτείτε και την επιλογή της θρεπτικής και παραδοσιακής ταραμοσαλάτας.
Βιβλιογραφία
1. Ταραμάς διαθέσιμο στο https://el.wikipedia.org/
2. Taramasalata διαθέσιμο στο https://en.wikipedia.org
3. Τριχοπούλου Α. Πίνακες Συνθέσεων Τροφίμων και Ελληνικών Φαγητών. Αθήνα: 1992.
4. Monfort M.C. Fish Roe in Europe: Supply and Demand Conditions. Rome, FAO:2002